Sokrates’in Ölümü

Jacques Louis David’in 1787’de yaptığı yağlı boya tablosu, Sokrates’in Ölümü. Sokrates hakkında çizilen en ünlü resimdir. Jacques Louis David kendinden 2000 yıl önce yaşanmış bu olayı ilham verici şekilde yansıtmıştır. İdam, Platon’un Phaedo diyaloğunda anlattığı şekilde resmedilmiştir. Sokrates, Atina devleti karşısında af dilemek yerine felsefesini ve sorgulamasını sürdürmüş en nihayetinde idam edilmiştir. Kaçmak yerine ölümü yeğlemiştir. Ölümünü insanlara miras bırakmıştır.

Tabloya geçmeden önce Sokrates’in hayatına biraz göz atmakta fayda var. Hayatının ilk dönemi hakkında pek fazla bir şey bilmediğimiz Sokrates, antik kaynaklarda mizacı kötü olarak anlatılan Ksantippe adlı bir kadınla evliydi. Onun bu ilişkisinden üç erkek çocuğu oldu. Batı felsefesinin temeli olarak kabul edilen Antik Yunan felsefesi, bir bütün olarak onun ismiyle sınıflandırılmaktadır. Sokrates’ten önce yaşamış ve doğa felsefesiyle uğraşmış bütün filozoflara, Sokrates’ten önce gelenler anlamında Presokratikler ya da Sokrates Öncesi Filozoflar adı verilmektedir. Buna karşın, Sokrates’ten sonra gelen bütün Yunan filozofları, “onun doğrudan ya da dolaylı olarak öğrencisi olmak, ondan esinlenmek” anlamında Sokratikler olarak adlandırılmışlardır. Ayrıca tarihin tanıdığı ilk ve en büyük felsefi sistemlerden birisinin kurucusu olan Platon, Sokrates’in öğrencisi; Antik Yunan felsefesinin son büyük filozofu olan Aristoteles ise Platon’un öğrencisidir. Sadece bu kadar bilgi bile felsefe açısından ne kadar büyük bir filozof olduğunu anlamamıza yeter de artar bile. Fakat tablo hakkındakileri de anlatarak Sokrates’i neden bu kadar methettiğimi daha iyi anlamanızı istiyorum.